De tijd van vakantie is voor velen aangebroken… en vakantie betekent vaak veranderen van gewoontes: veranderen van leef-, werk-, bewegings- en eetgewoontes.
Meestal kweken we in de vakantie ‘gezondere’ gewoontes aan en beslissen we dat we deze vakantiegewoontes zullen aanhouden eenmaal we terug thuis zijn… Maar helaas… eenmaal thuis vervallen we vaak terug in onze oude gewoontes. Hoe komt dat nu?
Het leek me boeiend om eens stil te staan bij wat nu juist een gewoonte is.
Een gewoonte is eigenlijk een werkwijze van het brein om zichzelf te ontlasten. Wanneer we een bepaalde activiteit verschillende malen over een zekere periode (afhankelijk van de complexiteit van de activiteit) herhalen, beslist ons brein om deze routine te memoriseren en op te slaan in de basale ganglia (gebied in de hersenen rond de thalamus) als een gewoonte.
Daardoor kan het brein zijn energie gebruiken voor andere zaken. Het brein houdt zich dan immers niet meer bezig met elk detail van die activiteit en tenzij je bewust tegen deze gewoonte vecht of tenzij je een nieuwe routine vindt, wordt dit patroon of gewoonte automatisch geactiveerd.
Gewoontes verdwijnen nooit, ze zitten gecodeerd in de structuren van ons brein en dat is eigenlijk meestal een groot voordeel voor ons. Het zou immers verschrikkelijk zijn indien we telkens na een vakantieperiode vb. opnieuw zouden moeten leren autorijden!
Het enige probleem is dat ons brein het verschil niet kent tussen goede en slechte gewoontes.
Dat verklaart waarom het zo moeilijk is om vb. een gewoonte van beweging of gezond eten vast te installeren. Eens we een gewoonte ontwikkeld hebben van in de zetel te liggen naar TV te kijken of iets te eten telkens we de snoepkast voorbij gaan, blijven deze patronen in ons brein zitten. Het gaat dus niet vanzelf en enkel de beslissing om te veranderen is niet voldoende.
Creëren we echter nieuwe neurologische routines die de oude gewoonteroutines overschrijven, nemen we de controle over de oude gewoonte over en kunnen we deze ‘slechte’ gewoontes naar de achtergrond duwen.
Gewoontes zijn krachtig, maar tegelijkertijd ook heel delicaat, want kleine veranderingen in een gewoontepatroon kunnen het volledige gewoontepatroon veranderen.
Het komt er dus op neer om bewust te observeren hoe een gewoontepatroon start en verloopt, zodanig dat je een klein iets erin kan veranderen.
Eigenlijk is de vakantieperiode de ideale periode om nieuwe gewoontes te ontwikkelen en te integreren, maar weet dat bij je thuiskomst de oude gewoonte om de hoek ligt te loeren om terug actief te worden. Het volstaat echter om thuis direct iets aan je oude routine te veranderen, dan heeft de nieuwe gewoonte opgebouwd in de vakantie, veel meer kans om te overleven!
Ik wens jullie een fijne vakantie toe, vol zon, warmte, liefde … én nieuwe gezonde gewoontes!
Van harte,
Evelyne
